Dikkat eksikliği, bireyin dikkatini sürdürmede zorlanması, dış uyaranlara kolayca kapılması ve organize olma becerisinde eksiklik yaşaması ile karakterize bir durumdur. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olarak bilinen bir bozuklukla ilişkilendirilebilir ancak dikkat eksikliği, hiperaktivite olmadan da görülebilir.
Dikkat eksikliğinin gelişmesine katkıda bulunan birçok faktör vardır:
Genetik Faktörler: Aile bireylerinde dikkat eksikliği öyküsü bulunan kişilerde daha sık görülür.
Beyin Kimyası: Dopamin seviyelerindeki dengesizlik, dikkat süresi ve odaklanma sorunlarına neden olabilir.
Çevresel Faktörler: Erken yaşta yaşanan stres, travma veya dengesiz beslenme dikkat eksikliğini tetikleyebilir.
Teknoloji Kullanımı: Özellikle küçük yaşta aşırı ekran süresi, dikkat süresinin azalmasına sebep olabilir.
Dikkat eksikliği, çocukluk ve yetişkinlik döneminde farklı şekillerde ortaya çıkabilir:
Çocuklarda:
Derslerde dikkatini sürdürememe
Sık sık eşyalarını kaybetme
Ödevlerini ve görevlerini tamamlamakta zorlanma
Aşırı unutkanlık ve organizasyon zorlukları
Kolayca dikkatin dağılması
Yetişkinlerde:
Yapılması gereken işleri sürekli erteleme
Detaylara dikkat edememe ve sürekli hata yapma
Plan yapmada ve organize olmada zorlanma
Yoğun unutkanlık ve dikkatsizlik
Odaklanmakta zorluk çekme ve iş hayatında verim düşüklüğü
Dikkat eksikliği ile başa çıkmanın çeşitli yolları vardır:
1. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
Bilişsel davranışçı terapi, bireyin dikkat süresi ve organizasyon becerilerini geliştirmeye yardımcı olabilir.
2. Düzenli Fiziksel Aktivite
Egzersiz yapmak, odaklanmayı artıran dopamin ve serotonin seviyelerini dengelemeye yardımcı olur.
3. Beslenme ve Uyku Düzeni
Protein açısından zengin bir beslenme ve yeterli uyku, dikkat seviyelerini artırmada önemli rol oynar.
4. Teknoloji Kullanımını Sınırlamak
Ekran süresinin aşırı olması, dikkat dağınıklığını artırabilir. Günlük ekran kullanımını sınırlamak, odaklanmayı iyileştirebilir.
5. Profesyonel Destek Almak
Psikolog veya psikiyatrist desteği, bireye özel stratejiler geliştirerek dikkat eksikliği ile başa çıkmada etkili olabilir.
Dikkat eksikliği olan bireylerle sağlıklı bir ilişki kurmak, sabır ve anlayış gerektirir. İşte dikkat edilmesi gereken bazı noktalar:
Empati Kurun: Onların yaşadığı zorlukları anlamaya çalışın ve suçlayıcı olmayın.
Net ve Açık Konuşun: Talimatları ve beklentileri net bir şekilde iletmeye özen gösterin.
Sabırlı Olun: Planlama ve organizasyon süreçlerinde daha fazla zamana ihtiyaç duyabilirler.
Desteğinizi Gösterin: Küçük hatalar için yargılamak yerine, destekleyici bir yaklaşım benimseyin.
Dikkat eksikliği, bireyin akademik, sosyal ve iş hayatını olumsuz etkileyebilir. Ancak doğru yöntemler ve destekle bu durumun üstesinden gelmek mümkündür. Unutmayın, dikkat eksikliği sizi tanımlamaz ve gelişim her zaman mümkündür. Eğer odaklanma ve dikkat ile ilgili zorluklar yaşıyorsanız, profesyonel destek almak için bir adım atabilirsiniz.
Terapia Psikoloji Kliniği olarak, dikkat eksikliği ile baş etmenize yardımcı olmak için buradayız. Daha iyi bir yaşam için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
